Onderzoek laat een duidelijk verband zien tussen traumatische ervaringen in de jeugd en het ontstaan van hallucinaties. Ook lijkt het meemaken van meer recente trauma’s of gebeurtenissen – life events – samen te hangen met psychotische klachten. Wat echter nog niet eerder is onderzocht, is in hoeverre cognitieve processen naar aanleiding van traumatische gebeurtenissen de psychose voorspellen. Dus hoe leiden die trauma’s nu tot psychose?
Vanuit onderzoek naar posttraumatische stress stoornis (PTSS) weten we dat cognitieve processen een rol spelen in het ontstaan en aanhouden van de klachten. Overmatige focus op sensorische informatie rondom het trauma, problemen bij het linken van de traumatische gebeurtenis in het geheugen, en dissociatie spelen bijvoorbeeld een rol. De PTSS klachten kunnen vervolgende aanhouden vanwege verschillende cognitieve processen zoals piekeren, vermijding van gedachten, dissociatie en veiligheidsgedrag.
In deze studie werd de relatie onderzocht tussen verschillende cognitieve processen rondom een gebeurtenis van fysiek geweld en het ontstaan van hallucinaties. Proefpersonen werden geworven op een afdeling voor spoedeisende hulp voor inter-persoonlijk geweld. 106 deelnemers waren bereid om binnen vier weken na het incident vragen te beantwoorden over diverse cognitieve processen rondom het incident, negatieve gedachten over zichzelf, PTSS, en hallucinaties. Hallucinaties werden na 6 maanden opnieuw uitgevraagd.
Bijna alle cognitieve processen die werden gemeten hingen samen met hallucinaties op baseline en follow-up. Dissociatie, negatieve gedachten rondom de impact van het trauma (het idee schuld te hebben, of een verandering in de manier waarop men de toekomst ziet) en veiligheidsgedrag (gedachten onderdrukken, nubming, etc.) voorspelden allemaal de kans op hallucinaties.
Hoewel er niet veel hallucinerende proefpersonen in de studie zaten zijn de bevindingen wel aanwijzingen voor verder onderzoek, en voorzichtig kun je ook spreken van relevante tussen-factoren voor interventies. In vervolgonderzoek is het aanbevolen om ook te kijken naar ander type trauma zoals seksueel misbruik, wat vaak in verband is gebracht met hallucinaties in eerder onderzoek.
