Apps zijn er in overvloed en het aantal groeit per dag. Ook in de GGZ. eHealth apps worden een steeds groter deel van het reguliere aanbod en pretenderen de zorg efficiënter te maken. Het bewijs hiervoor is echter schaars. Er zijn duizenden apps op de markt en slechts een handvol zijn onderzocht en effectief gebleken (Donker et al., 2013). Bovendien is deze ‘bewezen’ effectiviteit gebaseerd op één onderzoek in plaats van herhaalde trials, waardoor wij nog ver verwijderd zijn van een echte evidence-based onderbouwing.

Ondanks het immense aanbod zijn ook add-on eHealth apps, die behandelingen inhoudelijk echt aanvullen, schaars. Helemaal voor mensen met een ernstige psychische aandoening zoals bijvoorbeeld psychose. Dit is opvallend, aangezien uit onderzoeken van onder andere Ben-Zeev en collega’s meermaals is gebleken dat deze doelgroep goed om kan gaan met eHealth apps en ook geïnteresseerd is in interventies met een smartphone (Ben-Zeev, Davis, & Kaiser, 2013; Ben-Zeev, 2012; Ben-Zeev et al., 2014; Ben-Zeev, Scherer, Gottlieb, Rotondi, & Mary, 2016). Add-on apps zijn gewenst en hebben vermoedelijk veel potentieel. En juist deze groep is wellicht gebaat bij een groter app aanbod in de GGZ.

Onderzoek op het gebied van eHealth apps staat tegelijkertijd ook zeker niet stil. Er wordt in Nederland momenteel een aantal GGZ apps onderzocht op effectiviteit. Zo is er de temstem trial, waarbij middels een RCT wordt getest of de Temstem app die ontwikkeld is stemmenhoorders, daadwerkelijk de lijdensdruk vermindert in het dagelijks leven (Jongeneel et al., submitted). Verder wordt er met name gekeken naar apps die gebruik maken van Experience Sampling Method (ESM; ook wel Ecological Momentary Assessment genoemd) (Stone & Shiffman, 1994). Mensen vullen meerdere keren per dag vragen in waardoor (fluctuaties in) het dagelijks leven in kaart wordt gebracht. Zo kan in de toekomst bijvoorbeeld beter worden ingespeeld op een depressieve stemming in het moment zelf (Ecological Momentary Intervention), in plaats van behandelingen achteraf. Ook kunnen interventies wellicht beter worden toegespitst op het individu.

In Engeland wordt de Slowmo app momenteel grondig onderzocht, die mensen met achterdocht via cognitief-gedragstherapeutische principes helpt om zich veiliger te voelen. Zie hier het introductiefilmpje.

Kortom, eHealth apps overspoelen de markt en binnen de GGZ wordt de druk om ze in te zetten steeds groter. Echter, bewijs voor effectiviteit ontbreekt vaak terwijl dit juist kan zorgen voor betere en gerichtere zorg. Het aanbod is enorm en daardoor onoverzichtelijk. Vandaar bij deze een oproep om alle eHealth apps die onderzocht worden, middels een RCT of andersoortig onderzoek, aan ons door te geven. Dus heb jij meer informatie over met name (add-on) apps die ontwikkeld zijn voor mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen zoals psychose? Laat het ons weten!

 
– We are drowning in information, but starved for knowledge.– John Naisbilt

 
Contact:
Alyssa Jongeneel | PhD student temstem trial | a.jongeneel@parnassiagroep.nl | 06-12505439
 

Referenties:

      Ben-Zeev, D. (2012). Mobile technologies in the study, assessment, and treatment of schizophrenia. Schizophrenia Bulletin, 38(3), 384–385.
      Ben-Zeev, D., Brenner, C. J., Begale, M., Duffecy, J., Mohr, D. C., & Mueser, K. T. (2014). Feasibility, acceptability, and preliminary efficacy of a smartphone intervention for schizophrenia. Schizophrenia Bulletin, 40(6), 1244–1253.
      Ben-Zeev, D., Davis, K., & Kaiser, S. (2013). Mobile Technologies Among People with Serious Mental Illness: Opportunities for Future Services. Mental Health Services, 40(4), 340–343.
      Ben-Zeev, D., Scherer, E. A., Gottlieb, J. D., Rotondi, A. J., & Mary, F. (2016). mHealth for Schizophrenia : Patient Engagement With a Mobile Phone Intervention Following Hospital Discharge. Jm, 3(3), 1–9.
      Donker, T., Petrie, K., Proudfoot, J., Clarke, J., Birch, M. R., & Christensen, H. (2013). Smartphones for smarter delivery of mental health programs: A systematic review. Journal of Medical Internet Research, 15(11), 1–13.
      Jongeneel, A., Van den Berg, D., Scheffers, D., Tromp, N., Nuij, C., Delespaul, P., Riper, H., & Van der Gaag., M. (submitted). Reducing distress and improving social functioning in daily life in people with auditory verbal hallucinations: study protocol for the ‘Temstem’ randomized controlled trial. Clinical Trials
      Stone, A. A., & Shiffman, S. (1994). Ecological momentary assessment (EMA) in behavorial medicine. Annals of Behavrioral Medicine, 16, 199–202.