Ook zo’n moeite gehad om te stoppen met roken? Roken kost veel gezondheid en levensjaren van mensen met chronische psychiatrische problematiek. Paradoxaal genoeg biedt volgens deze case-studie de COVID-19 pandemie kansen om van je rookverslaving af te komen.
Dat roken slecht is voor de gezondheid hoeven we dachten we niet meer te voorzien van bewijsvoering. Maar de vraag vervolgens of nicotine/roken een risicofactor is voor een grotere vatbaarheid voor, ernstiger klachten en een ongunstiger prognose van infectieziekten zoals COVID-19 laat zich minder goed beantwoorden: onderzoeken spreken elkaar tegen. Toch waarschuwt bijvoorbeeld de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO Europe, zie afbeelding) met een Infographic tegen roken tijdens de pandemie: het roken verspreidt via verschillende kanalen het virus en de combinatie roken en COVID-19 zal in elk geval niet gunstig zijn (voorzichtig geformuleerd als “The effect of the coronavirus CAN BE WORSE for people who use tobacco”).
Risicofactor voor COVID-19 gevolgen of niet, net zo’n groot percentage patiënten in de chronische psychiatrie als in de algemene populatie zou willen stoppen met roken. Alleen het lukt ze maar half zo vaak. Terwijl er héél veel patiënten roken in de chronisch psychiatrische groep, zo’n 70 a 80%.
De auteurs van dit artikel maken melding van een paradoxale klinische bevinding: drie mannen uitten in een routinegesprek ineens de wens om te stoppen met roken. Alle drie 50 plussers, zware rokers (40+ sig/dag) vanaf de adolescentie, alle drie lijdend aan psychosen, longproblemen (COPD matig ernstig en ernstig) en gastritis. Twee van hen hadden nooit geprobeerd om te stoppen met roken, nummer drie was ooit een paar weken abstinent geweest. Ze waren door de COVID-19-pandemie bang geworden voor hun longen. Ze wilden stoppen. Voor hun gezondheid, voor het geld, en om geen risico voor hun familie te vormen. En zo gezegd, zo gedaan. Uit verschillende interventie-opties kozen de mannen nicotinepleisters en telefonische coaching.
Twee weken later: twee waren gestopt, eentje rookte nog 5 sig/dag. Maar toen: na een maand rookten ze alle drie weer. Hun claim: roken beschermt tegen COVID-19! Hadden ze gehoord en gezien in de media, in online video’s, een onderzoek hier, een onderzoek daar. Onduidelijke en misleidende desinformatie had argwaan bij ze gewekt. In gesprekken is met ze besproken welke bronnen van informatie betrouwbaar zijn, en welke niet. Een zeer recente en betrouwbare meta-analyse1 werd met ze besproken. Hun motivatie om te stoppen keerde terug. Twee stopten met pleisters, nummer drie wilde een opname ter ondersteuning. Antipsychotica (bv Clozapine) werden aangepast, zoals noodzakelijk is bij stoppen met roken.
De boodschap is helder: help stoppen met roken als patiënten daar ineens voor gemotiveerd zijn. Grijp die kans. Geef uitleg en zet beleid uit. En wees voorbereid op lawines van desinformatie.
Artikel
