Een nieuwe en effectieve manier om aan de slag te gaan met stemmen is AVATAR therapie. In deze therapie gaat de stemmenhoorder in gesprek met een digitale representatie (avatar) van zijn stem. Deze avatar wordt zo vormgegeven dat die qua beeld en geluid zoveel mogelijk lijkt op de stem zoals de persoon die ervaart. Het doel van deze behandeling is het vergroten van het gevoel van macht en controle ten opzichte van de stem en het verbeteren van het gevoel van eigenwaarde.
Verschillende heel recente artikelen hebben de effectiviteit van AVATAR therapie onderzocht, maar gaan slechts beperkt in op de daadwerkelijke inhoud van de behandeling. In het huidige artikel wordt er dieper op ingegaan aan de hand van de bevindingen vanuit een eerder gepubliceerde studie. Dit artikel helpt om een goed beeld te krijgen van de vormgeving, mogelijkheden en eventuele schadelijke effecten van AVATAR therapie in de praktijk.
AVATAR therapie bestaan uit één sessie waarin de avatar wordt vormgegeven en vervolgens een aantal (in deze studie zes) sessies waarin de stemmenhoorder met de stem in gesprek gaat. De stem wordt (vervormd) ingesproken door de therapeut. De therapie blijkt het beste vorm te geven bij een duidelijke en dominante stem. Als een cliënt meerdere stemmen heeft dan wordt de meest stresserende stem gekozen om de avatar te vormen. Bij meer diffuse en niet gepersonificeerde stemmen wordt de therapie lastiger omdat het omvormen tot een enkele geloofwaardige avatar dan moeilijk is. Het gesprek tussen de stem en de stemmenhoorder duurt ongeveer 5 tot 15 minuten (afhankelijk van de fase waarin de behandeling zich bevindt) en wordt altijd opgenomen en aan de stemmenhoorder meegegeven.
Zo ziet de therapie-opstelling eruit:
De eerste fase van de behandeling staat in het teken van exposure aan de inhoud van de stem en een assertieve reactie hierop (fase 1). In fase 2 ligt de focus op het uitdagen van de macht van de stem en het herpakken van controle en autonomie. In deze fase wordt ook aandacht besteed aan het plaatsen van de stem in de levensloop van de stemmenhoorder.
In het artikel worden tien mogelijke behandeldoelen weergegeven. Ook worden enkele processen beschreven, zoals hoe vaak de 53 stemmenhoorders de technieken gebruiken, en typische uitspraken van de stem en van de stemmenhoorder. Lees het volledige artikel als je hier meer over wilt weten. Een voorbeeld van een behandeldoel is het vergroten van macht en controle ten opzichte van stem en een typische uitspraak van de avatar is “Jij bent sterker dan ik dacht” en van de stemmenhoorder “Ik ben geen slachtoffer meer, ik kan zelf beslissen wat ik doe” of “Jij zegt dit nu al jaren, maar ik geloof je niet”. Andere thema’s die aan de orde zijn gekomen: compassie met de stem, rouw, trauma, toekomst, identiteit, eigenwaarde en het toewerken naar een interne toeschrijving van de stem.
In het onderzoek waarop dit artikel is gebaseerd, trokken 22 van de 75 stemmenhoorders zich terug (29%). Opvallend genoeg deden ze dat allemaal in de eerste fase van de therapie. Hieruit concluderen de onderzoekers dat de eerste fase cruciaal is en er balans moet worden gevonden tussen het doen van exposure en het creëren van veiligheid en vertrouwen. Gedurende het onderzoek vonden er geen nare gebeurtenissen plaats. Wel bleken er stemmen te zijn die commentaar hadden op de stemmenhoorder vanwege het volgen van de behandeling. In dat geval werd de stemmenhoorder aangemoedigd hierover in gesprek te gaan met de avatar.
Voor iedereen die overweegt aan de slag te gaan met AVATAR therapie is dit artikel zeer het lezen waard.
