Door Eva Tolmeijer
‘De resultaten benadrukken het belang van context en negatieve emotionele reacties in de relatie tussen misofonie trigger geluiden en wantrouwende gedachten. Ook ondersteunen ze het idee van een hiërarchie waarin misofonie klachten voortbouwen op vaker voorkomende mildere negatieve reacties op geluiden.’
Bijna de helft van de mensen heeft wekelijkse gedachten over dat anderen negatief over ze praten en een kwart heeft gedachten over dat anderen echt tegen ze zijn. Onderzoek ondersteund het idee van een hiërarchie, waarin meer complexe wantrouwende ideeën (zoals ‘er is een complot tegen mij’) voortbouwen op vaker ervaren zorgen over sociale beoordeling, afwijzing en mild gevaar. We weten vanuit onderzoek dat wantrouwende gedachten een rol spelen bij allerlei psychische problemen. Echter is er nog relatief weinig bekend over de relatie tussen wantrouwende gedachten en misofonie. Dit onderzoek ging die relatie verder bekijken.
Misofonie is een relatief nieuwe naam voor een groep klachten die wordt gekenmerkt door sterke negatieve emotionele en fysiologische reacties op (menselijke) geluiden. Kwalitatief onderzoek laat zien dat mensen met misofonie zich zorgen kunnen maken over dat anderen de trigger geluiden expres maken. Deze wantrouwende gedachten zorgen ervoor dat de negatieve emotionele en fysiologische reacties op de trigger geluiden worden versterkt. Daarnaast ondersteunt eerder onderzoek een rol voor context: geluiden geproduceerd door familie of vrienden werden als vervelender ervaren dan geluiden geproduceerd door onbekenden.
Het doel van de huidige studie was om de relatie tussen misofonie-achtige klachten en wantrouwende gedachten te onderzoeken in een niet-klinische groep. Hiervoor werd gebruik gemaakt van een online survey. In de survey werd gevraagd naar demografische gegevens (o.a. psychiatrische voorgeschiedenis), achterdocht en misofonie klachten in de afgelopen vier weken. Daarna werden ze ingedeeld in één van vier condities met blootstelling aan: menselijke eet en drinkbeelden met geluid, niet-menselijke beelden met dezelfde eet en drinkgeluiden, dezelfde eet en drinkgeluiden zonder beeld, dezelfde eet en drinkbeelden zonder geluid. Na het afronden van één van de vier condities kregen mensen vragen over wantrouwende gedachten en negatieve emoties.
Er deden 487 volwassenen mee aan het onderzoek. De gemiddelde leeftijd was 43 jaar. Verder was 51% vrouw, 7% werkloos, 68% werkzaam, 20% met pensioen, 11% student en 15% ooit gediagnosticeerd met een psychische stoornis waarvoor 11% op het moment van het onderzoek medicatie gebruikte. De resultaten lieten zien dat wantrouwende gedachten samenhingen met alle subtypes van misofonie klachten. Het horen van menselijke eet- en drinkgeluiden droeg ook bij aan een significante toename in negatieve emoties. Een toename in negatieve emoties werd gevonden als mechanisme in de relatie tussen deze menselijke eet en drinkgeluiden en wantrouwende gedachten. Daarentegen zorgde blootstelling aan niet-menselijke geluiden, of aan alleen visuele of auditieve aspecten, niet voor meer negatieve emoties en wantrouwende gedachten.
De resultaten benadrukken het belang van context en negatieve emotionele reacties in de relatie tussen misofonie trigger geluiden en wantrouwende gedachten. Ook ondersteunen ze het idee van een hiërarchie waarin misofonie klachten voortbouwen op vaker voorkomende mildere negatieve reacties op geluiden.
Bagrowska P et al. (2024). Exacerbation of paranoia-like thoughts following exposure to common misophonia trigger sounds. Schizophrenia Research, 274, 190-198.