Het is alweer vier jaar geleden dat de Nederlandse effectstudie werd gepubliceerd over Virtual Reality (VR) behandeling van paranoia, door Roos Pot-Kolder en anderen. Mensen met overmatige achterdocht werden in een VR-omgeving blootgesteld aan publieke ruimtes met mensen, waartijdens eveneens CGT-technieken werden toegepast. Is er inmiddels meer bekend dan die ene studie? Hoe staat het er wereldwijd voor? Met de kennis over of overmatige achterdocht goed middels VR te behandelen is?
Iraneese en Nederlandse onderzoekers deden een systematische review. Ze vonden – lijkt aanvankelijk als je het artikel leest – acht effectstudies (waarvan 6 gerandomiseerd) naar VR bij achterdocht. Goed kijkend, zit dit echter wat vreemd in elkaar. Drie van de acht studies zijn publicaties op basis van dezelfde patiëntengroep, namelijk van de Nederlandse studie van Roos Pot-Kolder. Die effecten kun je dus niet optellen alsof het drie losse studies zijn. Ook wordt de lopende Nederlandse studie van Maureen Berkhof en collega’s genoemd, maar die loopt nog, en er zijn geen resultaten bekend. Er worden dus slechts vier andere studies gevonden, waarvan slechts twee gerandomiseerde effectstudies. Eén daarvan met kleine N (2 x 17). En de andere wel met grote N, maar die testte een zeer korte interventie van slechts 1 sessie. Wat niet in het review-artikel staat – maar wel zo is – is dat ook in Engeland een interessante studie met VR voor paranoia onderweg is, genaamd THRIVE (onder een groter project GameChange).
De kennis die we kunnen toevoegen aan de Nederlandse studie van Roos Pot-kolder is dus nog relatief beperkt. We weten wel iets meer, maar de bestaande kennis is nog niet eens verdubbeld zou je kunnen zeggen. Wel is er eea op komst, uit Nederland en Engeland.
De conclusie van de auteurs is dat achterdocht en angst afnemen door VR, en dat sociale participatie erdoor vergroot. In de praktijk lijken de kosten van VR de implementatie te belemmeren. Verder maken de auteurs een korte samenvatting van de apparatuur en software die gebruikt werden. VR belooft dus zeker wat, maar meer bevestiging is nodig.
