Door Eva de Bruin
Op verzoek van stichting Skepsis is begin 2023 onderzoek gedaan naar het geloof in paranormale verschijnselen in Nederland. Het was vervolg op een onderzoek uit 1985. Het doel: inzicht krijgen in hoeverre Nederlanders nog geloven in paranormale verschijnselen en welke verschijnselen in 2023 …
Door Janneke Ferwerda
De laatste jaren hebben we veel kennis opgedaan over paranoia en hoe verschillende factoren een rol spelen in het ontstaan ervan. We weten inmiddels ook dat paranoia kan worden beschouwd als een spectrum, waarbij veel mensen een beetje paranoïde gedachten hebben en een klein groepje mensen ernstige paranoïde …
Stemmen horen komt niet alleen voor bij mensen die een psychose doormaken. Ook mensen zonder een psychiatrische stoornis kunnen stemmen horen. Bij onderzoek naar hun stemmen worden echter vaak vragenlijsten gebruikt voor klinische symptomen. Maar mogelijk missen we daardoor subtiele aspecten. Bijvoorbeeld specifieke context en overtuigingen die een …
Er zijn heel denkvalkuilen bedacht, van pessimisme tot overgeneraliseren, van sociaal-cognitieve inhibitie tot confirmatiebias. Voor ieder wat wils? Onderzoekers reviewden de literatuur, op zoek naar dankvalkuilen die echt als medeveroorzaker of instandhouder gelinkt kunnen worden aan paranoia.
Maken mensen met psychose vaker vergissingen in welke informatie waar vandaan komt? Een meta-analyse zette de informatie op een rijtje.
Bronmonitoring (BM) is het vermogen om de oorsprong of bron van actuele of vroegere ervaringen te detecteren; is bijvoorbeeld de bron van een ervaring een waarneming geweest, …
“Ik ervaar een gevoel van aanwezigheid, ongeveer om de paar weken. Het is net zo echt als wanneer je je richt tot een andere persoon, om dan te ervaren dat er niemand is”
Ervaringen van gevoelde aanwezigheid (FP: Felt Presence) zijn in vele variaties beschreven, doorgaans in onderzoek op het gebied …
Self-serving bias (SSB; de zelf-dienende attributiefout) is een term uit de sociale psychologie die deel uitmaakt van de attributietheorie. Deze attributiefout of bevooroordeling houdt in dat mensen succes toeschrijven aan zichzelf (interne attributie) zoals hun eigen capaciteiten of talenten, terwijl ze hun falen aan externe factoren toeschrijven (externe attributie) …
Als je het gedrag van een leeuw wil begrijpen, kun je hem gaan observeren. Maar je kunt hem ook aan zijn staart trekken en kijken wat er gebeurt. Op vergelijkbare wijze heeft men in de wetenschap onderzocht welke verklarende rol psychologische mechanismen spelen bij het optreden van overmatige achterdocht of …
Grootheidswanen zijn – na paranoïde wanen- de meest voorkomende vorm van wanen. Naar achterdocht en paranoïde wanen wordt veel onderzoek gedaan. We krijgen dan ook steeds meer zicht op de achterliggende mechanismen en van daaruit aangrijpingspunten voor de psychologische behandeling ervan. Heel anders is het bij grootheidswanen. Er wordt verbazingwekkend …
De rol van verhoogde opmerkzaamheid en vreemde zelf-ervaringen in de relatie tussen vroege traumatisering en psychose gevoeligheid in de algemene bevolking
De relatie tussen trauma’s in de kindertijd en het risico op psychose (en andere psychische aandoeningen) is in veel onderzoek vastgesteld. Maar over hoe dat proces precies verloopt, is minder …