Review en meta-analyse: Werkt CGT voor angstklachten ook bij co-morbide psychose?

Psychose gaat vaak gepaard met angst(klachten). Bijna 40% van de mensen die gediagnosticeerd zijn met psychose hebben minimaal een of meerdere angststoornissen, vooral sociale angst maar ook PTSS komen veel voor. Angstklachten bij psychose veroorzaken veel lijdensdruk en leiden tot ernstigere klachten. Cognitieve gedragstherapie is effectief voor het behandelen van angstklachten bij mensen zonder psychose. De auteurs waren daarom benieuwd of CGT voor angstklachten ook effectief is bij mensen met een psychotische stoornis. Wat komt er uit hun review en meta-analyse naar voren?

Hoewel angst kan worden begrepen als een reactie op de ervaring met psychose, kan het ook een voorloper zijn van of een co-morbide aandoening samen met de psychose. De rol van angst wordt benadrukt in cognitieve modellen van psychose, waarbij deze ertoe kan leiden dat men de wereld als bedreigend en de ander als kwaadwillend beschouwt. Ook spelen cognitieve tendensen zoals de aandachtsbias maar ook veiligheidsgedrag een rol bij zowel psychose als ook angst. Daarbij is het zo dat angstklachten bij psychose veel lijdensdruk veroorzaken, en leiden tot meer ernstige klachten. Reden des te meer om angstklachten goed te behandelen, maar er blijkt nog weinig bekend over de werkzaamheid van CGT voor angstklachten bij mensen met psychose. CGT voor angstklachten zonder psychose is wel effectief. De auteurs willen daarom meer helderheid verschaffen door een review en meta-analyse te doen over de effectiviteit van CGT gericht op angstklachten bij psychose.

Ze vonden 29 studies voor de review met samen 683 patiënten met psychose: 9 RCT’s, 8 ongecontroleerde studies en 12 case reports. Hierin zijn de volgende angststoornissen meegenomen: PTSS (n = 12); sociale angst (n = 6); piekeren (n = 3); OCD (n = 4), paniekstoornis (n = 2); algemene angst (n = 1) en specifieke fobie (n = 1).

Ofschoon er maar een beperkt aantal goede studies (RCT’s) beschikbaar was, wijst de data erop dat CGT voor angstklachten in psychose effectief is. Wel was het minder effectief dan CGT voor angst bij mensen zonder psychose, maar bijna net zo effectief als CGT bij psychose zelf. Het is onduidelijk wat het secundaire effect is op de psychose, omdat deze niet in alle studies is meegenomen als uitkomstmaat. Vooralsnog is het therapeutische advies: ook angst gewoon behandelen volgens richtlijn!