iMAPS: imagery rescripting als behandeling voor paranoïde wanen en de daaraan gekoppelde negatieve kernopvattingen. Het artikel biedt een grondige samenvatting van literatuur over imagery in paranoia, PTSS, nachtmerries, en van zelfbeeld, kernschema’s en rescripting; allemaal ten behoeve van een behandelhandleiding. Gelardeerd met case studies! Geen artikel om samen te vatten, maar om te … lezen!!

Het is de nieuwsbrief-lezer wel bekend: intrusieve, angstwekkende mentale beelden, oftewel negative imagery, luxeren en bestendigen psychosen. Beelden van oude trauma’s of stressmomenten en flash forwards dragen bij tot paranoïde gedachtenvorming en tot negatieve gedachten over zichzelf en anderen/de wereld.

In het artikel wordt een overzicht gegeven van het gebruik van en onderzoek naar imagery rescripting bij psychische aandoeningen, die de aanleiding vormen tot wat dit artikel is geworden: een complete therapiehandleiding van (slechts) 6 sessies met daarin: een literatuursamenvatting en vijf case-studies van first episode psychotische patiënten met paranoïde wanen. De 6 sessies zijn als volgt geordend: assessment, goals en voorlichting (1); casusconceptualisatie en Veilige Plek oefening (2); bewerken van negative imagery en rescripting (3-5); therapie evaluatie en samenvatting (6).

Lees dit artikel zelf. Samenvattingen bevatten nou eenmaal algemeenheden, terwijl een therapiehandleiding het meest tot zijn recht komt in de details en vele voorbeelden. De enige samenvattende algemeenheid is dat bij de 5 proefpersonen zoals verwacht negative imagery gunstig beïnvloed wordt door de behandelingen: de images veranderen (inclusief nachtmerries) na actieve rescripting, en de paranoïde interpretaties en negatieve kernopvattingen verminderen. De meetinstrumenten zijn prettig toegespitst op de relevante domeinen: 1. kenmerken van de images (The Spontaneous Use of Imagery Scale (SUIS), Mental Imagery in Psychosis Questionnaire (MIPQ)), 2. kenmerken van psychose (The Psychotic Symptom Rating Scales (PSYRATS), PANSS positive symptom scale), en 3. (kern)schema’s (Brief Core Schema Scales (BCSS), Young Schema Questionnaire-Short Form (YSQ-S), Schema Mode Inventory (SMI)).

Maar het artikel is vooral helpend en informatief door de details over de opzet van de behandeling, de sessiestructuur, de exacte bewoordingen en voorbeelden waarmee aan de cliënt zaken worden wordt uitgelegd zoals wat negative imagery is of wat de rationale van een interventie is. Er worden letterlijke instructies en coachende aanwijzingen gegeven bij de uiteenlopende oefeningen in de sessie of thuis (veilige plek, witte beer, experimenten, e.d.). Al met al een interessant, goed onderbouwd en empirisch geïllustreerd artikel over een klinisch zeer bruikbare behandelopzet voor negative imagery bij psychotische patiënten.

Taylor CDJ, iMAgery-Focused Psychological Therapy for Persecutory Delusions in PSychosis (iMAPS): A Practice Manual. Cbpra (2018)
Artikel