Volgens experts zijn de volgende ingrediënten van belang in een CGT behandeling bij mensen met psychose:
- Een probleemoverzicht
- Ontwikkeling van een casusformulering, gebaseerd op het cognitieve model
- Gebruik van huiswerkopdrachten tussen de sessies
- Het gebruik van gerichte technieken, zoals normaliserende informatie geven, alternatieve verklaringen genereren, aanpakken van veiligheidsgedrag en evaluatie van intermediaire en kernopvattingen
In de Engelse EDIE-2 studie vonden de onderzoekers eerder al een significant effect van het aantal sessies op de ernst van de psychotische ervaringen: hoe meer behandeling, hoe meer effect. Maar het ligt natuurlijk erg voor de hand dat de kwaliteit van de sessies minstens zo belangrijk is als het aantal.
Aan de hand van de gedetailleerde aantekeningen van de therapeuten gingen de onderzoekers na of de vier eerder genoemde componenten waren ingezet in de EDIE-2 behandelingen en of deze het effect van de behandeling vergrootten. Van de 288 deelnemers aan EDIE-2 kreeg de helft CGT. De dossiers bevatten bij 69% van de behandelingen problemen en doelen en bij 55% was er een casusformulering aanwezig. Gemiddeld 39% van de sessies omvatten huiswerk en 43% gerichte technieken. Bij een kwart van de deelnemers waren alle vier de componenten duidelijk in de aantekeningen te vinden. Bij 19% van de behandelingen was geen van de onderdelen goed terug te vinden in de aantekeningen. Hierbij is het wel belangrijk om te weten dat therapeuten vooraf niet wisten dat hun aantekeningen op deze wijze zouden worden geanalyseerd.
CGT behandeling in combinatie met treatment as usual (tau) was effectiever dan tau alleen, maar het krijgen van de CGT behandeling op zichzelf bleek niet genoeg om verandering te bewerkstelligen. Het is de kwaliteit van de geboden sessies die telt. De behandeling had significant meer effect als deze gebaseerd was op een formulering en huiswerk omvatte. Ook de inzet van gerichte technieken bleek belangrijk (p=0.056). Zonder conceptualisatie die richting geeft aan de behandeling en daaruit voortvloeiende toepassing van gerichte technieken kun je boeiende gesprekken hebben. Maar je bedrijft dan nog geen CGT bij psychose (CGT-p) en kunt dus ook niet de positieve effecten verwachten uit effectstudies!
Op de GU website vindt u allerlei hulpmiddelen die u in staat stellen om ‘echte’ CGT-p te bieden. Duidelijke, gestructureerde protocollen waar de belangrijke onderdelen in verwerkt zijn. Ook als u gewend bent met deze protocollen te werken raden we u aan met enige regelmaat uw eigen geboden sessies kritisch tegen het licht te (laten) houden. Zo stelt u vast of u:
- (1) vanuit een cognitief gedragstherapeutisch kader spreekt (mooi, maar waarschijnlijk niet genoeg om verandering te bewerkstelligen)
- (2) een op een individuele conceptualisatie gebaseerde CGT uitvoert met gebruik van gerichte technieken en de kracht van huiswerkopdrachten
Op het ledendeel van de site kunt u de Cognitive Therapy Scale downloaden. Deze schaal is bedoeld om na te gaan of de geleverde zittingen voldoen aan de minimale eisen van een CGT behandeling. De schaal is vrij kort en ook wel wat verouderd. We zijn voornemens te komen tot een uitgebreidere lijst die therapeuten kunnen gebruiken om zichzelf en collega’s (in supervisie/intervisie) scherp te houden. Natuurlijk zullen we u informeren via de nieuwsbrief wanneer deze beschikbaar is.
