SLAAPVERLAMMING
We komen het vrij veel tegen in het uitpluizen met mensen met psychose klachten, een verhoogd risico op ernstige psychische klachten, of die bang zijn voor geesten, djinns of magie. Onze interventies betreffen psycho-educatie (zie de interessante explanimation hierover op ons Pluizenfilms Youtube kanaal) en het herwaarderen van de negatieve betekenisgeving dat er demonen of andere griezels in het spel zijn. Maar zou het ook mogelijk zijn om te interveniëren tijdens de aanval van slaapverlamming zelf?
Ongeveer 20% van de bevolking ervaart wel eens slaapverlamming. Wat er precies in het brein gebeurt is vrij complex en ook niet heel erg goed onderzocht, maar tijdens slaapverlamming is de persoon in ieder geval gedeeltelijk bij bewustzijn terwijl het lichaam verlamd is. Dit duurt meestal enkele seconden tot minuten. Een deel van de mensen ervaart er vage (bv schim of schaduw) of duidelijke (bv geest, demon of alien) visuele hallucinaties bij. En sommige mensen raken ernstig in paniek (“dit gaat nooit meer over” “ik ga dood”). Deze angstreactie resulteert in selectieve aandacht en spanning rond het slapen, wat de kans op slaapverlamming juist vergroot.
Er zijn geen behandelstudies betreffende slaapverlamming. Traditioneel richten CGT geïnformeerde behandelingen zich voornamelijk op psycho-educatie, die 1) het fenomeen normaliseert en benadrukt dat bovennatuurlijke wezens er niets mee te maken hebben; en 2) verduidelijkt hoe de negatieve betekenisgeving aan de ervaring van slaapverlamming de angst veroorzaakt en het probleem doet voortbestaan. We hopen dan dat deze kennis generaliseert naar de ervaring zelf.
In een nieuwe artikel stelt de auteur een specifieke interventie voor die mensen toe kunnen passen tijdens een ‘aanval’ van slaapverlamming, waarbij meditatie en spierontspanning ingezet worden. STAP 1: herwaarderen van de negatieve catastrofale betekenisgeving aan de ervaring: zichzelf erop wijzen dat hij slaapverlamming ervaart, dat dit ongevaarlijk is en snel voorbij zal gaan. STAP 2: psychologisch en emotioneel afstand nemen: rustig blijven en beseffen dat angst of paniek het alleen maar erger zullen maken. STAP 3: naar binnen gerichte aandachts-meditatie: de aandacht naar binnen richten op een prettige herinnering, een gebed, of een positieve spreuk. STAP 4: spierontspanning: de spieren ontspannen, de ogen dicht houden, niet proberen de ademhaling te beïnvloeden en niet proberen te bewegen. Gewoon ontspannen blijven liggen. De auteur stelt voor deze procedure regelmatig te oefenen op momenten dat de persoon geen slaapverlamming ervaart. Therapeuten kunnen deze stappen samen met hun cliënten uitwerken en inoefenen.
Voordeel van voorgaande is dat het een simpele en gestructureerde procedure is die elke VGCt therapeut uit kan voeren. De interventie bevat logische elementen waarbij wel enig effect te verwachten lijkt. Onderzoek zal moeten laten zien of deze interventie effectief is of niet. Probeer het tot die tijd vooral uit en deel uw ervaringen met ons!
