We weten inmiddels -zowel vanuit wetenschappelijk onderzoek als vanuit onze praktijkervaring- dat “dual tasking” (oftewel: het uitvoeren van twee taken tegelijkertijd) ervoor kan zorgen dat de levendigheid en emotionele lading van visuele beelden verminderen. We gebruiken dit concept bijvoorbeeld binnen EMDR. In de huidige studie wordt onderzocht of dit niet alleen gebeurt bij visuele beelden maar ook zou kunnen plaatsvinden bij auditieve “beelden”.
Dit onderzoek is een tweede keer dat dit idee als “proof-of-principle” wordt getest; de eerdere was van Suzy Matthijssen ea (2019). De klinische toepassing ligt voor de hand. Hoe gaaf zou het zijn als het lukt om de emotionele lading, de levendigheid en mogelijk ook de geloofwaardigheid van stemmen (die vaak het karakter krijgen van intrusies) te verminderen met behulp van een eenvoudige interventie als “dual tasking”?
In totaal hebben 37 mensen meegedaan aan het onderzoek. Hen werd gevraagd om twee negatieve herinneringen aan een nare stem op te halen uit hun geheugen. Vervolgens werd hen, precies zoals in de EMDR-procedure, gevraagd om de hele herinnering aan deze stem, inclusief de context, te omschrijven. Vervolgens vroeg de onderzoeker hen de meest nare uitspraak (“memory hotspot”) van deze stem te selecteren en daarop te focussen. Voorbeelden daarvan zijn het moment dat de stem zei “Niemand houdt van jou” of “Doe jezelf iets aan”.
Het voert te ver om de precieze onderzoeksprocedure uit te leggen. Lees daarvoor het volledige artikel. Het komt erop neer dat er vervolgens twee condities waren: (1) een “recall only” conditie waarin deelnemers de “memory hotspot” op moesten halen en ondertussen naar een zwart scherm keken en (2) een “dual task” conditie waarin ze de “memory hotspot” ophaalden en ondertussen een verbale taak uitvoerden. In deze taak verscheen er steeds een woord op hun smartphone. De deelnemer moest dan het aantal lettergrepen waaruit het woord bestaat tellen en precies zo vaak op het scherm tikken. Neem bijvoorbeeld het woord superman. Dat bestaat uit drie lettergrepen dus deelnemers tikten dan drie keer op hun scherm. Als deze taak je bekend voorkomt: dat kan goed zijn want hij is onderdeel van de TemStem-app.
De resultaten van dit experiment zijn veelbelovend. Zowel de levendigheid als de emotionele lading en de geloofwaardigheid van de “memory hotspot” verminderden sterker in de “dual task” conditie dan in de “recall only” conditie. De onderzoekers hebben hiermee nogmaals aangetoond dat niet alleen bij visuele beelden maar ook bij auditieve imaginatie dual tasking kan leiden tot vermindering van de levendigheid en de emotionele lading.
Wat dit precies voor de praktijk gaat betekenen en hoe we dit experiment kunnen ombouwen tot een bruikbare interventie in onze psychologische behandeling zal nog verder moeten worden uitgewerkt. Maar de in dit onderzoek gebruikte interventie is eenvoudig en de eerste resultaten zijn veelbelovend. Dus dit wordt zeker vervolgd…
