Hoewel de relatie tussen pesten en psychotische symptomen vaak is aangetoond in de gezonde populatie, is deze relatie veel minder duidelijk onder psychotische patiënten (zie voor een uitgebreid overzicht van Dam et al., 2012). Wel is uit eerder onderzoek naar voren gekomen dat bepaalde factoren van pesten zoals de frequentie, duur en intensiteit van het pesten van invloed zijn op de relatie met psychotische klachten. Verder weten we uit eerder onderzoek dat onder patiënten met een ultra hoog risico (UHR) voor een psychose pesten vaker voorkomt dan onder gezonde controles. Maar de relatie tussen de intensiteit van pesten en psychose is nog niet goed onderzocht in de UHR populatie.

Waar normaal gesproken retrospectief naar psychotische klachten wordt gevraagd in onderzoek, is er nu een manier om klachten real time te meten. In een gecontroleerde ‘Virtual Reality’ (VR) omgeving, bijvoorbeeld een drukke trein, kunnen paranoïde ideeën uitgelokt worden. In deze studie werden 64 UHR patiënten en 43 gezonde controles aan een VR omgeving blootgesteld (een Londense metro). Direct na het verlaten van de VR omgeving werden paranoïde ideeën gemeten. Dit werd vervolgens in verband gebracht met het pestverleden van de deelnemers.

Zoals verwacht waren de UHR patiënten meer gepest vergeleken met de gezonde controles, en rapporteerden de UHR patiënten meer paranoïde ideeën. In beide groepen was pesten gerelateerd aan de mate van paranoïde ideeën. Wat niet werd gevonden is dat als iemand meer was gepest in het verleden, dat de mate van paranoïde ideeën ook toenam.

Pesten Dirk

Gepest worden in de jeugd hangt samen met latere achterdocht

Deze studie laat zien dat pesten veel voorkomt onder UHR patiënten. Zowel onder de gezonde controles als onder UHR patiënten werd een verband gevonden van gepest zijn in het verleden met huidige paranoïde ideeën. Hoewel deze studie niet erg groot was en er slechts op een bepaald moment gekeken is naar het verband tussen pesten en paranoïde ideeën, is het gebruik van VR veelbelovend. Inmiddels wordt VR ook in de klinische praktijk toegepast, bijv. om mensen met achterdocht te laten oefenen in sociale situaties op straat (lopende interventie studie, Pot-Kolder e.a.).

L.R. Valmaggia, F.L. Day, J. Kroll, J. Laing, M. Byrne, P. Fusar-Poli, P. McGuire (2015). Bullying victimisation and paranoid ideation in people at ultra high risk for psychosis. Schizophrenia Research. http://dx.doi.org/10.1016/j.schres.2015.08.029
Artikel