De effectiviteit van antipsychotica is al jaren vrij stabiel en er is weinig zicht op nieuwe medicatie die beter zal werken tegen psychosen. Maar er zijn meer pillen! Bijvoorbeeld vitaminen of mineralen supplementen. Er zijn ook aanwijzingen dat mensen met langdurige psychosen gemiddeld genomen lagere niveaus van bepaalde vitaminen hebben, en we weten dat bepaalde vitaminen het cognitief functioneren beïnvloeden. Zou het slikken van voedingssupplementen psychose kunnen verminderen?

Een groep onderzoekers uit Engeland en Australië voerde de eerste meta-analyse uit naar de effectiviteit van vitaminen en mineralen (voedingssupplementen) bij schizofrenie. Zij keken naar studies waarin deze voedingssupplementen toegevoegd werden aan antipsychotica. Zij vonden in totaal 18 geschikte studies, met in totaal 433 deelnemers die een voedingssupplement ontvingen en 399 controlepersonen die alleen antipsychotica kregen.

De meeste studies (10/18) onderzochten het effect van (een combinatie van verschillende) vitaminen B (inclusief inositol, wat tot voorheen als vitamine B8 werd gezien). Het effect op totale symptomen (alles opgeteld) was in de meta-analyse net significant met een medium effect grootte. Wanneer alleen de studies van hoge kwaliteit mee werden genomen, was het effect net niet meer significant. Over alle studies heen had vitamine B geen effect op positieve of negatieve symptomen los. In de studies die de PANSS (klinisch interview) gebruikten werd het effect op totale symptomen ook niet significant.

Zes studies onderzochten het effect van antioxidanten (vitamine C en/of E). De meta-analyse met al deze studies vond dat antioxidanten geen effect hadden op symptomen van psychose. Vier van deze studies keken specifiek naar vitamine E en vonden geen effect op symptomen. Een kleine studie (n=40) onderzocht alleen vitamine C en vond een effect op symptomen. Een studie met zowel vitamine C als E vond echter een verslechtering in symptomen ten opzichte van de controlegroep die geen antioxidanten kreeg.

Twee studies onderzochten het effect van mineralen en uit de meta-analyse kwamen geen effecten op symptomen naar voren. De ene studie was klein (slechts 29 deelnemers) en onderzocht het effect van zink, de andere was groter (100 deelnemers) en onderzocht het effect van chromium.

Geen van de studies rapporteerde duidelijke negatieve effecten van het gebruik van voedingssupplementen. Tevens zijn de verschillen tussen de studies vrij groot (in uitkomsten, maar bijvoorbeeld ook in de dosis en duur van de interventie met voedingssupplement). Dat maakt het lastig ze met elkaar te vergelijken. Zo lijken studies met hogere doses (en combinaties van verschillende vitaminen B) wat effectiever te zijn dan studies met lagere doses. En het is mogelijk dat er meer effect gevonden zou worden als de studies zich zouden richten op subgroepen die een aantoonbare deficiëntie op de betreffende vitaminen hebben.

Er is dus nog veel te onderzoeken, echter concluderen we ook dat de resultaten al met al voorlopig nog vrij teleurstellend zijn. De hoop was dat vooral negatieve symptomen en cognitieve problemen, die slecht reageren op antipsychotica, zouden verbeteren met voedingssupplementen. Nu kan een gezond dieet en goede vitamine huishouding geen kwaad en mogelijk heeft dit positieve invloed op andere factoren (zo is er bijvoorbeeld enige aanwijzing dat anti-oxidanten extrapiramidale bijwerkingen van antipsychotica zouden kunnen verminderen), maar het lijkt dus geen grote invloed op psychosesymptomen te hebben. Voorlopig nog maar niet teveel geld in dure potten vitaminen steken dus.

 

Firth, J., Stubbs, B., Sarris, J., Rosenbaum, S., Teasdale, S., Berk, M., & Yung, A. R. (2017). The effects of vitamin and mineral supplementation on symptoms of schizophrenia: A systematic review and meta-analysis. Psychological Medicine, 1-13. doi:10.1017/S003329171700002
Artikel