Door Eva Tolmeier
‘Bij mensen met eerste psychose en PTSS symptomen kan mogelijk toekomstig leed worden voorkomen door aandacht te hebben voor de verwerking van traumatische ervaringen.’
Het meemaken van psychose kan voor veel mensen op zichzelf traumatisch zijn. Niet alleen door de inhoud van sommige bijzondere ervaringen maar ook door bijvoorbeeld (gedwongen) opnames en bijwerkingen van medicatie. Helaas hebben mensen die last beginnen te krijgen van psychose vaak al veel nare dingen meegemaakt. Er is nu beloftevol onderzoek wat laat zien dat EMDR bij deze groep mensen zowel de psychose als traumaklachten langdurig lijkt te verminderen.
Mensen in behandeling bij een vroege interventie psychose (VIP) team mochten meedoen als ze één traumatische ervaring en post-traumatische stress klacht hadden. Echter kwamen de onderzoekers erachter dat trauma en post-traumatische stress klachten veel voorkwamen. Alle deelnemers hadden verschillende traumatische gebeurtenissen meegemaakt zoals emotionele (82%) en lichamelijke mishandeling (88%), pesten (78%), emotionele verwaarlozing (70%) en seksueel misbruik (65%). Bijna altijd werd een traumatische gebeurtenis ook herhaaldelijk ervaren (98%) en was er sprake van ervaringen in de kindertijd en (jong)volwassenheid (90%). Bij de ruime meerderheid (90%) speelde ook zoveel post-traumatische stress klachten dat er waarschijnlijk werd voldaan aan de criteria van een post-traumatische stress stoornis (PTSS).
In totaal deden 60 mensen mee aan de gecontroleerde studie waarin 16 sessies EMDR werden vergeleken met het reguliere zorgaanbod (controlegroep). Driekwart van de EMDR-groep kreeg minimaal 8 therapiesessies. Mensen in de EMDR-groep hadden na 6 maanden minder last van angst, somberheid, psychose en post-traumatische stressklachten in vergelijking met de controlegroep. Ze gebruikten in deze kleine studie wel een kleine grens voor verschil, dus een heel sterk significant effect was dit nog niet. Het aantal mensen in de EMDR-groep wat waarschijnlijk voldeed aan de PTSS-criteria halveerde ook na 6 maanden. Na 12 maanden voldeed nog 41% waarschijnlijk aan de PTSS-criteria. Dit in tegenstelling tot de controlegroep waar 80% waarschijnlijk nog voldeed aan de criteria. Veelbelovende resultaten, zeker omdat 66% van de controlegroep andere psychologische hulp had gehad als onderdeel van de reguliere zorg.
Naast de veelbelovende resultaten liet de studie ook vooral zien dat het haalbaar is om dit soort onderzoek te doen. Het lukte namelijk om de beoogde groep mensen te laten deelnemen, betrokken te houden en goede therapie te geven. Er zal daarom een groter onderzoek volgen om de effectiviteit van EMDR voor mensen met vroege psychose en post-traumatische stress klachten verder te onderzoeken.
Het onderzoek is een belangrijke aanvulling op het bestaande bewijs dat mensen met langdurige psychose en post-traumatische stress klachten baat hebben bij traumatherapie. Bij mensen die net last krijgen van psychose en ook PTSS symptomen hebben kan mogelijk toekomstig leed worden voorkomen door aandacht te hebben voor de verwerking van traumatische ervaringen.
Artikel
