“Klopt het wat ik zie?”
“Soms zie ik dingen die anderen niet zien”.
Wat is het?
Meestal zie je wat je ziet en snappen je hersenen wel wat je ziet. Maar soms klopt het niet helemaal.
“Als kind had ik dat wel vaker.
Dan zat er een monster op mijn stoel in de hoek van mijn kamer. Dan kwam mijn vader of moeder binnen en wat deed die? Even het licht aan. En dan bleek dat monster in die stoel toch echt een stapel kleren te zijn. Het bijzondere was: als het licht weer uit ging, zag mijn kamer er hetzelfde uit.
Omdat mijn gedachte over een ‘monster’ veranderd was in een ‘stapel kleren’,
was ik niet meer bang en kon rustig gaan slapen”.
Als je geen kind meer bent kan dit ook gebeuren. Ook volwassen hersenen kunnen vergissingen maken. Je ziet iemand in de ruimte die een ander niet ziet, meestal in je ooghoek, of je ziet vlekken, een schim of een geest. Als anderen dit niet zien, dan ben je meestal gerustgesteld.
Maar wat als je het toch telkens blijft zien? En anderen niet. Dan lijkt het toch wel raar, en vind je het misschien wel eng.
In plaats van dat je dan gerust gesteld wordt, kun je steeds angstiger worden.
Wat weten we ervan?
De prikkels uit je omgeving komen via je ogen binnen, aan de achterkant van je hersenen verwerk je deze signalen tot beelden en krijgen ze een betekenis. De hersenen proberen te snappen wat je ziet. Meestal gaat dit goed, helaas is dit niet altijd het geval en kan er onderweg iets mis gaan. Je hersenen nemen dus eigenlijk een loopje met je en je ziet dingen die er in werkelijkheid niet zijn. Als je angstig bent, zoals bijvoorbeeld het kind dat een spook ziet, is de kans groter dat je hersenen de signalen anders verwerken.
Dat gebied achter in je hersenen blijkt al actief te zijn als je dingen denkt te zien, ook als ze er in werkelijkheid niet zijn. Je hersenen nemen je dan dus echt in de maling. We noemen dat wat jij ziet maar niet in de buitenwereld aanwezig is, een visuele hallucinatie.
Wat kun je eraan doen?
Belangrijkste is: Hoe je denkt over wat je ziet maakt veel uit. Angst is de grote boosdoener. Want als je denkt dat er iets naars of engs aan de hand is, word je er waarschijnlijk angstig van. Wat niet helpt is wegkijken of je kussen over het hoofd trekken. Doe het licht aan of loop er naartoe. Kijk nog eens goed. Klopt het wel wat je ziet en wat je denkt over wat je ziet? Je zult merken dat als het je lukt om het te zien als een ervaring die de meeste mensen nou eenmaal niet of minder vaak hebben, maar dat het verder volstrekt onschadelijk is, je minder tot geen angst zult ervaren.
Ga ook op onderzoek uit. Wanneer gebeurt dit het vaakst? Als je moe of gespannen bent heb je er mogelijk meer last van dan wanneer je goed uitgerust bent of leuke dingen doet. Ook drugs kunnen je hersenen de verkeerde kant op sturen.
Als je er toch last van blijft houden of niet gerustgesteld wordt, praat dan eens met je huisarts.
Hallucinatie betekent dat je iets ziet, hoort, proeft, voelt of ruikt wat in de buitenwereld eigenlijk niet aanwezig is. Als het om dingen gaat die je ziet noemen we het visuele hallucinaties. Als je dingen hoort die er niet zijn noemen we dat akoestische hallucinaties. Zie daarvoor de ZZD over Stemmen.
Letterlijk betekent hallucineren dwalen door de geest en dat klopt ook wel een beetje. Klinkt wel leuker.
Psychiater: Bent u aan het hallucineren?
Patiënt: Nee hoor, ik dwaal een beetje door mijn geest heen.
Uit onderzoek weten we dat je hersenen die dingen ook echt waarnemen, terwijl er buiten niets gebeurt.