“Laatst voelde ik me na een jointje niet echt relaxed, echt niet fijn”
Wat is het?
Sommige mensen krijgen na het blowen (het gebruik van cannabis) het idee dat ze gek worden, dat iemand achter ze aan zit, of dat ze dood gaan. Of ze zien of horen dingen die ze anders niet zien of horen. Dit kan beangstigend zijn. Is dit nou normaal of betekent dit dat je psychotisch aan het worden bent?
Cannabis is een verzamelnaam voor hasj en wiet. Hasj is hars en wiet bestaat uit de gedroogde bloemtoppen van de cannabisplant. Cannabis wordt vaak gebruikt om te ontspannen of een vrolijk gevoel te krijgen (‘stoned’ of ‘high’). Cannabis heeft een verdovende werking én verandert de waarneming in lichte mate. Dit kan ertoe leiden dat je dingen anders dan normaal ziet, hoort, ruikt en voelt in de wereld om je heen. Je kunt soms ook dingen zien die er niet zijn (hallucineren). Dit is dus eigenlijk niet zo raar bij het gebruik van cannabis. Het hebben van zulke ongewone waarnemingen betekent niet perse dat er sprake is van een psychotische ervaring, maar wanneer die waarnemingen als eng of bedreigend worden ervaren, kun je er wel angstig van worden en er in de war van raken. Je kunt je grip op de realiteit er tijdelijk door verliezen. In zulke gevallen spreken we van een tijdelijke acute cannabispsychose. Ook bij mensen zonder psychose kwetsbaarheid kan dit optreden. De verschijnselen kunnen heftig zijn, maar verdwijnen gewoonlijk weer snel. Herstel treedt op wanneer het lichaam de werkzame stof (THC) heeft uitgescheiden.
Toch gebeurt het heel soms dat de verschijnselen van angst, verwarring en opwinding niet afnemen en dat mensen langer durend in deze ervaring blijven hangen. We spreken dan van een psychose.
Wat weten we ervan?
Onderzoek toont aan dat de kans dat je psychotisch wordt groter is wanneer je gedurende langere tijd heel regelmatig gebruikt. Ook als je begint met blowen wanneer je jonger bent dan 15 jaar is de kans groter dat je een psychose kunt ontwikkelen. Als je zowel heel jong begint (voor je 15e) als heel regelmatig blowt is de kans nog groter dat je een psychose kunt krijgen. Ook doorgaan met gebruiken wanneer je heftige en nare ervaringen tijdens het blowen hebt kan er voor zorgen dat je psychotisch wordt.
Bij mensen met een psychose kwetsbaarheid kan cannabisgebruik de ontwikkeling van psychotische stoornissen versnellen en het beloop van een bestaande psychose verslechteren. Mensen die al eens een psychose hebben gehad, hebben bovendien een grotere kans op terugval.
Wat kun je eraan doen?
Probeer wanneer je deze verschijnselen hebt om rustig te blijven. Het is vooral heel vervelend dat je deze ervaringen hebt, maar besef dat ze niet zo zeldzaam zijn en bijna altijd weer overgaan. Als je deze ervaringen hebt is het wel verstandig in het vervolg op te passen met het gebruiken van cannabis. Dit geldt ook wanneer er bijvoorbeeld mensen met schizofrenie in je familie zitten. Ga niet door met gebruiken wanneer je deze klachten krijgt.
De meeste mensen die blowen worden er niet psychotisch van. Veel mensen die psychotisch zijn blowen om wat meer rust te krijgen in hun hoofd. Deze ZZD gaat over de risico’s van blowen, namelijk dat je er acuut psychotisch van kunt worden en dat die psychose soms kan aanhouden wanneer de cannabis is uitgewerkt.
Veruit de meeste gebruikers worden niet psychotisch, maar mensen met psychose kwetsbaarheid lopen hierin een groter risico. Dat merk je wanneer je erg raar wordt van het blowen en als de verschijnselen langer aanhouden dan normaal. Gebeurt dat bij jou, wees dan verstandig en wijs, en stop met blowen. Lukt dat niet, beperk het dan, en geef de voorkeur aan buitenlandse cannabisproducten in plaats van aan Nederlandse cannabis, die bekend staat om een hogere THC waarde.
Wil je stoppen, maar heb je moeite met stoppen of weet je niet goed hoe, zoek dan hulp. Er bestaan goede behandelprogramma’s voor mensen die willen stoppen met cannabis.
Leestip
De Jellinek heeft prima informatie: www.jellinek.nl/informatie-over-alcohol-drugs/cannabis/
Ook op de site van de Brijder kom je meer te weten: www.brijder.nl/probleem/cannabisverslaving
Er zijn ook online hulpprogramma’s:
www.brijder.nl/hoe-wij-helpen/online-behandeling
www.jellinek.nl/behandelingen/behandeling-volwassenen/cognitieve-gedragstherapie/internetbehandeling/